نشانه های عزت نفس پایین

قبل از اینکه سراغ نشانه های عزت نفس پایین برویم باید بگیم که در درسهای گذشته راجع به اینکه عزت نفس چیست و چرا مهم است نکات مهمی را آموختیم (اگر درسهای قبلی را مطالعه نکردید ابتدا  از طریق لینک مربوطه درس اول را مطالعه کنید) و متوجه شدیم که عزت نفس خیلی مهم است و باید همه ما در زندگی خود مراقب میزان و ذخیره عزت نفسمان باشیم و برای افزایش عزت نفسمان تلاش کنیم 

در این میان بعضی از افراد که عزت نفس پایینی دارند برای اینکه بتوانند در شرایط زندگیشون تغییر ایجاد کنند تا خودشون و زندگیشون را رشد بدن و در راستای رسیدن به موفقیت و رضایت درونی گام بردارند باید حتما روی افزایش و مراقبت از عزت نفس خودشون کار کنند

برای اینکه متوجه شویم آیا ما ضعف عزت نفس داریم و باید برای افزایش و مراقبت از عزت نفس خود وقت و توجه ویژه ای اختصاص دهیم ؟ یا اینکه از میزان عزت نفس مناسبی برخورداریم ؟

در این مقاله نشانه های عزت نفس پایین را مطرح میکنیم که با بررسی آنها می توانید به آگاهی و شناخت نسبتا خوبی از میزان عزت نفس خود برسید

عزت نفس پایین به چه شکل ظاهر می شود؟

برای بررسی اشکال مختلفی که عزت نفس پایین خود را نشان میدهد و مطرح کردن نشانه های عزت نفس پایین به سراغ بررسی ویژگی‌های افراد با عزت نفس پایین می رویم همانطور که در مقاله عزت نفس چیست و چرا مهم است گفتیم افرادی که عزت نفس پایینی دارند با توجه به رویکردی که در مقابل این احساس بی ارزشی و بی لیاقتی و عدم خودباوری خود انتخاب می‌کنند به سه دسته کلی تقسیم می شوند

۱- افرادی که رویکرد تسلیم را انتخاب می‌کنند:

این افراد به دلیل شرایط محیطی، تجربیات گذشته و سایر عوامل تاثیر گذار نامناسب عزت نفس پایینی دارند و خود را بی ارزش، نالایق و دوست نداشتنی می‌دانند و این موضوع را پذیرفته اند و در مقابل آن تسلیم شدن و این نیز باعث می شود توانمندی ها و خواست های خود را درست ارائه و مطرح نکنند به عبارتی در مقابل این احساس و ادراک خود که سر منشا آن عزت نفس پایین است تسلیم می شوند و در غار خاموشی خود فرو می روند و معمولاً از چالشها رویداد های جدید به صورت جدی فاصله میگیرند

۲- افرادی که رویکرد تهاجمی را انتخاب می‌کنند:

این افراد  در مقابل احساس بی ارزشی، نالایقی و عدم خودباوری خود به شدت تلاش می کنند و با انجام کارهای زیاد در تلاشند تا با گرفتن تایید دیگران و یا رسیدن به دستاوردهای ملموس نشان بدهند که انسانی ارزشمند توانمند و لایقی هستند و این موضوع باعث می شود که از خود حقیقی خود فاصله گرفته و احساس ارزشمندی و لیاقت خود را در بیرون از خود جستجو کند و این باعث می شود که اکثر اوقات حالشون با خودشون خوب نباشد و از تنهایی خود لذت نبرند یا اینکه اگر مورد انتقاد قرار بگیرند بیش از حد ناراحت می شوند برای شناسایی این دسته دوم که معمولاً افراد موفقی هستند و از لحاظ اجتماعی دستاوردهای خوبی هم دارند ولی رضایت و آرامش درونی ندارند این نکته را باید در نظر گرفت که این افراد آنطور که خود دوست دارند زندگی نمی کنند و خود اولویت اول زندگی خود نیستند بیشتر دنبال تایید گرفتن از دیگران و رسیدن به موفقیت ها و دستاوردهای ملموس هستند تا با تکیه بر این موارد بتوانند بر احساس بی ارزشی و عدم لیاقت خود غلبه کنند

۳- افرادی که رویکرد فرار را انتخاب می‌کنند:

 این افراد معمولاً با تمسخر و تخریب دیگران و قرار گرفتن در جمع افراد ضعیف تر و سطح پایین تر از خود سعی می‌کنند بر احساس بی ارزش نالایقی و عدم شایستگی خود سرپوش بگذارند معمولاً از چالشهای جدی و مهم در زندگیشون فرار می کنند مثلاً این افراد مدت هاست رویایی راه اندازی کسب و کار خود را دارند ولی همش به هر دلیلی از این کار سر باز میزنند یا مثلاً  نمی‌توانند  به کسی که دوستش دارند ابراز علاقه کنند یا اینکه خواستگاری انجام بدم این افراد معمولاً معیارها و استانداردهای خود را به قدری پایین می‌آورند که احتمال شکست و ناکامی برای آنها به حداقل ترین جای ممکن برسد تا خدایی نکرده باعث این نشود که احساس بی ارزشی و بی لیاقتی یا دوست داشتنی نبودن در آن ها دوباره بیدار شود و آتش زیر خاکستر شعله برافروزد

بعد از اینکه به صورت کلی با سه دسته افرادی که عزت نفس پایینی دارند آشنا شدیم در ادامه ویژگی های ظاهری و ذهنی و رفتاری افراد با عزت نفس پایین را مطرح و بررسی می کنیم

نشانه ها و یا ویژگیهای ظاهری افرادی که عزت نفس پایینی دارند

از لحاظ ویژگی های ظاهری افرادی که عزت نفس پایینی دارند خود را به دو شکل کلی نمایش می دهند که در ادامه به آن می پردازیم

گروه اول افرادی هستند که:

1. تن و لحن صدای ضعیفی دارد
2. حالت ایستادن و شانه های افتاده شأن نشان میدهد که خودشان را باور ندارند
3.  از حق خود دفاع نمی‌کنند و به راحتی  به دیگران باج می‌دهند
4. اکثر اوقات خسته و بی انرژی هستند
5. به سلامت و زیبایی ظاهری خود اهمیت نمی‌دهند و رسیدگی نمی‌کنند

و…..

گروه دوم افرادی هستند که:

1. اکثر اوقات حالت ایستاده قُد و چهره‌ای حق به جانب دارند 
2. معمولا پرخاشگر است و سریع عصبی می‌شود
3. در جمع‌های مختلف اگر فرصتی پیش بیاید با زورگویی و مسخره کردن دیگران سعی میکند بهتر و برتر بودن خود را ثابت کند
4. از تنهایی فراری است (حالش در تنهایی و اجتماع تفاوت خیلی زیادی باهم دارد)
5. اکثر وقت و انرژی خود را صرف ظاهرسازی (آرایش کردن و لباسهای خاص پوشیدن) و جلب توجه دیگران می‌کند

و…..

این دو گروه با این که از لحاظ ظاهری شاید در تضاد کلی با هم هستند ولی هردو عزت نفس پایینی دارم چرا که گروه اول افرادی که رویکرد تسلیم  و گروه دوم افرادی که رویکرد تهاجمی را انتخاب کردند هستند  شاید برایتان سوال شود که افرادی که رویکرد فرار را انتخاب کردند که ویژگی های ظاهری دارند می‌شود گفت افرادی که رویکرد فرار را انتخاب کردند با توجه به تیپ شخصیتی و سایر ویژگی‌های خود یکی از این دو رویکرد را انتخاب می کنند که معمولاً همان ویژگیهای گروه دوم است

نشانه ها و یا ویژگی های ذهنی و رفتاری افراد با عزت نفس پایین

۱- نه گفتن برایش خیلی سخت است: بخاطر ترسِ از دست دادن، نمی‌تواند درخواست نامعقول اطرافیانش را رد کند.

۲- در درخواست حق مسلم خود دچار شک و تردید می‌شود: مثلا نمی تواند از دوست خود پولی را طلب کند که ماه هاست به او قرض داده‌است

۳- از تنها شدن میترسد و از آن فراری است: مثلا با اینکه بارها تصمیم به ترک رابطه‌ی نامناسبش گرفته است، اما هنوز هم به سختی در حال تحمل آن رابطه‌است؟

۴- تصمیمات گرفته شده، اما اجرا نشده ی زیادی درباره موضوعات مختلف دارد:

سالهاست که تصمیم به تغییر شغل، شهر، رشته یا حتی دوستانش گرفته است، اما هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده!

سالهاست می خواهند کسب و کارش را شروع کند، اما هنوز هم با تنفر کار قبلیش را ادامه می دهد.

۵- احساس بی ارزشی می‌کند و همش به دنبال گرفتن تایید دیگران است:

حاضر است به هر طریقی که می تواند، از پوشیدن لباس های عجیب و غریب یا آرایش های وقت گیر و طاقت فرسا تا جراحی های زیبایی خطرناک، تایید دیگران را به دست آورد…

او موجودیت خودش و حتی خواسته های خود را فراموش کرده است چون غرق در زندگی برای دیگران شده است…

چون محتاج توجه دیگران است… چون “اعتماد به نفس” ندارد…

چون بخاطر تحقیرهای گذشته، اعم از سرکوب شدن توسط والدین یا معلمان  یا تمرکز بر اشتباهاتش، نتوانسته است خود را ببخشد و با ماندن در احساس گناه، “عزت نفس” خود را نابود کرده است …

۶- دید منفی به مسائل و موضوع مختلف دارد و معمولا انتظار بدترین اتفاقات را میکشد

۷- مسائل را شخصی می‌کند: معمولا اگر انتقادی به کار، رفتار و عملکردش شود  این موضوع را شخصی کرده و به احساس ارزشمندی و کل هویت خود ربط میدهد

۸- بزرگترین منتقد خود است (والد سختگیر و منتقدش قالب است): 

دیدگاه منفی نسبت به خود دارد و  تمرکزش روی نقاط ضعف خود است و اگر صدتا خوبی و نقطه قوت و یک نقطه ضعف داشته باشد همش به نقطه ضعفش فکر میکند و درگیر آن است و در کارهایش با انجام اولین اشتباه خود انتقاد گری زیاد را نسبت به خود شروع میکند

۹- خود را قربانی شرایط و عوامل بیرونی می‌داند: چون خودش و توانمندی هایش را باور ندارد برای کاهش فشاری که روی خود احساس میکند سعی میکند همه چیز را گردن دیگران بیندازد و خود را به قدری محدود و ناتوان می‌داند که قادر به تغییر شرایطش نیست

۱۰- به شدت تحت تاثیر قضاوت و انتقادات دیگران است بخصوص اینکه  تاثیر پذیری زیاد از بازخوردها و نظرات منفی دیگران درباره خودش دارد و معمولا نظرات مثبت را تعارف یا نظر لطف دیگران میداند و نظرات منفی را یک ضعف بنیادی برای خود تعبیر میکند

۱۱- ترسهای زیادی دارد و خیلی وقتها به این خاطر، کار یا تصمیمی که دارد را عملی نمی‌کند و به شدت نه تنها از شکست می‌ترسد بلکه از موفقیت هم میترسد

۱۲- کمبود اعتماد به نفس و  خودباوری در موقعیت های اجتماعی مختلف که معمولا به صورت ناتوانی در ابراز نیاز ها و مطرح کردن نظرات خود در جمع های دوستانه خود را نشان میدهد و یا با احساس شرم و اضطراب زیاد در برخورد با افراد غریبه به خصوص جنس مخالف  نمایان می‌شود

۱۳- اکثر اوقات بی دلیل احساس گناه دارد: در اعماق وجودش به خاطر ناکافی بودن و ناتوانی در انجام کارهایی که باید انجام میداد یا عدم سرویس دادن به دیگران احساس گناه میکند و خودش را لایق لطف، بخشش و رحمت خداوند مهربان نمی‌داند 

حتما روی افزایش عزت نفس خود کارکنید اگر ….

اگر شما هم چندتا (بیش از ۳ مورد) از این نشانه ها را در خود دارید پیشنهاد میکنم حتما روی عزت نفس خودتان به صورت جدی کار کنید چرا که اگر این کار را انجام بدید با انجام تمرینات مرتبط که در درس های مربوط به عزت نفس و دوره جامع عزت نفس من برتر مطرح می کنیم عزت نفس خود را افزایش دهید می توانید تاثیر آن را مانند یک معجزه و زندگیتان ببینید که خود را در قالب حال خوب احساس رضایت درونی و دستاوردها و اتفاق های خوب نشان می‌دهد

اگر عزت نفس خود را تقویت نکنید چه می‌شود؟

از طرف دیگر اگر عزت نفس پایین خود را افزایش ندهید و ارتباط تان با خودتان و خدای خود را تقویت نکنید باید به تو بگویم که در زندگی به آن آرامش موفقیت و رضایت درونی که می خواهید یا هرگز نمیرسید یا حداکثر به درصد کمی از آن چیزی که توانمندی و لیاقتش را دارید میرسید

 پس خواهش می کنم به خاطر خودتون و خانوادتون و همچنین نسل آینده تون روی افزایش و مراقبت از عزت نفس خودتون کار کنیم چرا که با این کار نه تنها باعث بهبود خودتون و شرایط زندگیتون در حال و آینده می شوید بلکه به بهبود و رشد شرایط جامعه به کشورمان هم کمک می کنید

تمرین افزایش عزت نفس:

تمرین این درس این است که در یک زمان مناسب که از لحاظ جسمی و ذهنی آرامش و آمادگی لازم را داشته باشیم (البته یک نظریه هست که میگه بهترین زمان همین الان است ؛) ) با خودتون خلوت کنید و موارد گفته شده را در خود بررسی کنید و مواردی که راجع به شما صدق میکند را بنویسید تا با این کار هم به نقاط ضقابل بهبود خود آگاه شوید و هم هوشیارانه در درسهای بعدی به دنبال بهبود آنها باشید

در درس های بعدی راهکارهای افزایش عزت نفس را طبق نقشه راه افزایش عزت نفس با هم بررسی می کنیم که با انجام آن ها شما می توانید عزت نفستان را روز به روز افزایش دهید پس با ما همراه باشید و با اشتراک گذاشتن نظراتتان کمک کنید تا آموزشها و خدمات بهتری را به شما عزیزان ارائه دهیم

منابع:

دوره جامع عزت نفس من برتر 

کتاب روانشناسی عزت نفس – ناتانیل براندن

سایت متمم

دوره عزت نفس عباس منش